Cornelio Galas, Epifania – «Befana te sarai ti, pissot…!»

S’era ala fìn dei ani Zinquanta.  
Ero pìcol, coi cavéi biondi e rizi e i òci azuri.  
En bèl popét.
«Scusa neh – diséva la sorèla de la nona Maria – ma no sarà miga stà el postìn? 
«Ché i sói, de biónd e de azùr no i gh’à propri gnènt. Mah…»

 
Tut màl ero el prìm fiòl. Cocolà. Portà ’n giro per tut el paés de Vignole quando scominzièvo a roter le scatole.
Santa Luzia e l’asenel, Babo Nadal, la Befana, per mi voleva dir scónderse soto le cuèrte, seràr i ociéti, avèr preparà el sal gros ’n de ‘n piatìn per l’asenèl, avér scrit na leterina a l’om co la barba bianca longa e co la beréta rossa.
E ancora, en calzòt lonch, de quei da l’inverno, tacà vizìm al tubo de la fornèla (che me domandévo: no sarìa mèio se la Befana la vegnìs su per la scale? Basterìa lassarghe avert …).
El dì dopo l’era na festa. Su dal lèt ’pena el sol el vegniva denter da le finestre.
Fòra de corsa vers l’alber de Nadàl, verse ’l piatìn dove no gh’era pu el sal (ma quant sal màgnelo ’sto asen a forza de girar per tute le case?) e vers la fornèla, ancora calda da la zéna, dove el calzòt l’era semper pien de fighi séchi, mandarini, caramele…
 
Passa i ani. Devento en pel pu grant. Ma anca se a scòla i me tolèva ’n giro (Babo Natale? Ma l’è to papà che compra i regài… I l’ha vist anca i mei a l’Upim algiéri) mi no ghe devo resòn. E via col sàl per l’asenèl, via co nove leterine e quel calzòt da tacàr a la fornèla.
Tut bèn fin a quela volta che a cà, propri la sera del sei de zenèr, è ’rivà la Befana, sì, ma massa prima. No avévo ancor més la calza su la fornèla, finivo i compiti sul tàol en cosina. E vei dénter, così, de cólp, ’na dona vècia, coi cavéi spatuzi, el nàs lonch e i nei coi peli sule sguanze.
L’era ensèma a me nona. Ma no la gh’avèva la scóa en mez ale gambe.
E gnanca en sach coi regai.
«Ciao Befana – ghe fago empapinà da la paura – scusa se no ho més ancóra el calzòt. Ma dovevo far i compiti perché ancòi gh’avevo la fever.»
Sta pòra vecia la me varda, la varda en giro, la varda me nona…
«Tèi pissòt – la me dìs – vara che mi no son na Befana, son la Tulia, la cosina de Roveredo de to nona.»
Mi no savévo pu cosa dirghe e gnanca pu cosa far.
Me nona alóra la m’ha dit: «Dai che l’è lo stess, i fighi séchi e i mandarini te i porto mi doman nel let. Ma ’dès te sei grant, dai, per ste robe.
«E domàndeghe sùbit scusa ala zia Tulia, da bravo, se no domàn no te fago l’Ovomaltina…»